1.สั่งลูกไม่ให้ร้องไห้
การสั่งห้ามไม่ให้เ ด็กร้องไห้ โดยเฉพาะเมื่อผู้ปกครองกำลังมีอารมณ์ด้วยแล้ว
จะทำให้เ ด็กรู้สึกกลัวมากขึ้น และไม่สามารถหยุดร้อง หรือจัดการกับอารมณ์
ตัวเองได้ เพราะรู้สึกว่าคุณพ่อคุณแม่ไม่เข้าใจในสิ่งที่เขากำลังเป็นทุ ก ข์อยู่
สิ่งที่ควรจะทำก็คือ ปล่อยให้เ ด็กร้องไห้ เพื่อระบายความอัดอั้นตันใจไปก่อน
แล้วค่อยๆบอกลูกให้เข้าใจว่าเวลาที่เราเ สี ยใจ เราสามารถแสดงออ กมาได้
ซึ่งการร้องไห้ก็ถือเป็นการแสดงออกในรูปแบบหนึ่ง ถ้าลูกหยุดร้องและสงบ
แล้ว เราค่อยมาคุยกันว่าเกิดอะไรขึ้น เพื่อให้เ ด็กรู้ว่าคุณพ่อคุณแม่นั้นก็เป็น
ห่วงและกำลังช่วยให้เขาเข้าใจ และหาวิธีจัดการกับอารมณ์ของตัวเองอยู่
2.คำสั่งห้ามต่างๆ เช่น ไม่ หยุด อ ย่ า
การพูดห้ามเ ด็กบ่อย ๆ จะทำให้เ ด็กข าดความมั่นใจ ที่จะทำสิ่งต่าง ๆ ด้วย
ตัวเองเพราะกลัวที่จะทำผิ ดหรือทำแล้วไม่ถูกใจผู้อื่น ทำให้เ ด็กไม่กล้าคิด
และไม่กล้าทดลองทำสิ่งใหม่ๆ ซึ่งอาจจะทำให้เขาเสี ยโอกาสที่จะเรียนรู้ว่า
ตัวเองมีความสามารถด้านไหน ชอบหรือไม่ชอบทำอะไร และทำอะไรได้ดี
แต่ก็ไม่ใช่ว่าจะพูดคำเหล่านี้ไม่ได้เลย ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ด้วย เพราะถ้า
อยู่ในสถานการณ์ที่อั นต ร า ย หรือไม่เหมาะสมก็สามารถพูดได้ ที่สำคัญก็คือ
ควรมีการอธิบายให้เ ด็กเข้าใจถึงเหตุผลว่า สิ่งนี้ทำไม่ได้เพราะอะไร หรือถ้า
เป็นสถานการณ์ปกติทั่วไปก็สามารถเปลี่ยนคำพูดจากการห้ามเป็นการบอก
สิ่งที่เ ด็กควรทำให้ชัดเจน เช่น เดินจับมือแม่ไปด้วยกันนะคะ หนูจะได้ไม่หลง
แทนคำว่าอย่ าวิ่งไปไหนนะ เป็นต้น
3.พูดเปรียบเทียบหรือประชดประชันเช่น
การที่คุณพ่อคุณแม่ใช้คำพูดในลักษณะนี้ เพราะอย ากผลักดันให้ลูกนั้น
เกิดความพย าย ามในการทำสิ่งต่างๆให้ดีขึ้น หรือเพื่อให้ลูกพัฒนาตัวเอง
มากขึ้น แต่รู้มั้ยว่าคำพูดเหล่านี้กลับกล า ยเป็นการทำร้า ยจิตใจและทำให้
เ ด็กรู้สึกว่าตัวเองด้อยค่า ไม่มีความสามารถ ไม่เก่งหรือไม่ดีพอเท่ากับเ ด็ ก
คนอื่น กลายเป็นเ ด็กที่ไม่กล้าแสดงออ ก ข า ดความมั่นใจ และอาจทำให้
เ ด็ กมีนิสัยขี้อิ จฉ า สร้างความเ ก ลี ย ดชังให้กับคนที่เ ด็ก โดนเอาไปเปรียบ
เทียบโดยไม่รู้ตัว ทำให้เ ด็ กต่อต้านเรา
4.คำพูดขู่
เช่น เดี๋ยวจะเอาไปทิ้ง อ ย่ าทำแบบนี้เดี๋ยวตำรวจมาจับ หรื อผีมาหลอ กนะ
การขู่ที่มีเงื่อนไขของการไม่ได้รับความรักหรือการถูกทิ้ง จะทำให้เ ด็ กขาด
ความมั่นใจในตัวเอง เพราะไม่แน่ใจว่าเป็นที่รักของครอบครัวหรือไม่ และทำ
ให้เ ด็กเกิดความหว าดระแวงกล า ยเป็นคนขี้กลั ว นอกจากนี้ยังเป็นการสร้าง
ความเข้าใจผิ ดให้กับเ ด็กอีกด้วยว่าการได้มาซึ่งความรัก จะต้องมีเงื่อนไขเข้า
มาเกี่ยวข้อง ซึ่งอาจนำไปสู่การสูญเ สี ย ความนับถือในตัวเองและผู้อื่นได้
5.พูดเข้าข้างเมื่อลูกทำผิ ด
เช่น ลูกฉันไม่ผิ ดไหนใครว่าลูกฉัน การพูดเช่นนี้ เป็นการสร้างนิสัยเอาแต่ใจ
และไม่ยอมคนให้กับเ ด็ก เป็นการตามใจลูกในทางที่ผิดหรือที่เรียกว่าพ่อแม่
รังแกฉัน เพราะทำให้เ ด็กไม่รู้จักแยกแยะผิดชอบ ชั่ วดี และเมื่อโตขึ้นเ ด็ กก็
จะรับไม่ได้ เมื่อถูกต่อว่าหรือโดนตำหนิ ดังนั้น ถ้าพบว่าลูกทำผิดจริง อันดับแรก
เลยคุณพ่อคุณแม่ควรสอนให้เ ด็ กรู้จักขอโทษและยอมรับผิด ห้ามออกรับแทน
ลูกเด็ดข า ด และชี้ให้เห็นว่าอะไรถูกหรือผิด อะไรควรทำหรือไม่ควรทำ เพราะ
อะไรและถ้าทำผิดแล้ว จะมีผลอย่ างไรต ามมา เพื่อให้เ ด็กเข้าใจและปรับปรุง
ตัวเอง นอกจากจะสอนด้วยคำพูดแล้วคุณพ่อคุณแม่เองก็ต้องทำตัวเป็นแบบ
อ ย่ างที่ดี ให้กับลูกๆด้วย เพราะบางอย่ างก็ได้ผลมากกว่าการใช้แค่คำพูด
6.พูดเชิงบังคับเคี่ ยวเข็ ญ
เช่น ทำไมไม่รับผิดชอบอะไรเลย ต้องพย าย ามให้มากกว่านี้สิ เทอมนี้เกรด
ต้องดีกว่านี้นะ การใช้คำพูดเชิงบังคับเคี่ ยวเข็ ญส่งผลคล้ายกับการพูดเปรียบ
เทียบ นั่นคือ ทำให้เ ด็ กรู้สึกไม่มีคุณค่า ไม่กล้าแสดงออ ก ทำให้เ ด็ กรู้สึกเครียด
และกดดันตัวเอง จนทำให้กล ยเป็นคนมองโลกในแง่ร้า ย ไม่ไว้ใจผู้อื่น หรือมุ่ง
สู่ความสำเร็จเพียงอย่ างเดียว โดยไม่สนใจคนรอบข้างและยังทำให้ความสัมพันธ์
ในครอบครัวไม่ราบรื่น เพราะเ ด็ กอาจแสดง ความก้าวร้าวรุนแรงต่อต้านผู้ปกครอง
7.ตวาดหรือพูดด้วยอารมณ์เมื่อโ ม โ ห หรือขาดสติ
การพูดโดยใช้อารมณ์เวลาที่โ ม โ ห หรือข ดสติ อาจทำให้เ ด็กจดจำและนำไป
ลอกเลียนแบบได้ เพราะเ ด็กจะซึมซับและคิดว่าการพูดไม่ดีเป็นสิ่งที่สามารถทำได้
ดังนั้นเวลาที่คุณพ่อคุณแม่โ ม โ หหรืออารมณ์ไม่ดี ซึ่งเป็นเรื่องธรรมดาที่เกิดขึ้นได้
ให้ลองหลับตา แล้วหายใจช้า ๆ พย าย ามทำจิตใจให้สงบและตั้งสติก่อน แล้วค่อย
พูดกับลูก พย าย า มพูดคุย หรืออธิบายด้วยเหตุผล
8.ใช้คำพูดล้อเลียนหรือ เลียนแบบคำที่เ ด็กพูดไม่ชัด
บางครั้งผู้ใหญ่ก็ไม่ได้คิดว่าคำบางคำเป็นการล้อเลียนเ ด็ก เพราะคิดว่าพูดกันเล่นๆ
สนุกๆ และมองว่าเด็ กยังเล็กคงไม่เข้าใจอะไรมาก แต่เมื่อเ ด็ กโตขึ้น มีสังคมที่กว้าง
ขึ้น คำพูดเหล่านั้นจะทำให้เ ด็ กรู้สึกอายไม่มั่นใจในตัวเอง เพราะหวาดกลัวที่จะโดน
ล้อเลียนจากครอบครัวและผู้อื่นทำให้เด็ กไม่ชอบในสิ่งที่ตัวเองเป็น จนอาจกล า ย
เป็นปมในใจของเ ด็ กได้ คุณพ่อคุณแม่จึงควรพย าย ามพูด ให้เ ด็ กเห็นข้อดีของ
ตัวเอง ภูมิใจในสิ่งที่ตัวเองมี หรือเป็นชี้ให้เห็นว่าแต่ละคนมีความแต กต่างกัน และ
ไม่จำเป็นต้องยึดติดกับรูปลักษณ์ภายนอกเสมอไป
