การเลี้ยงลูกอย่ างตามใจจนเกินไป ทำให้เด็ กที่ถูกตามใจจากพ่อแม่กลายเป็นเด็กสปอยล์
หรือเรียกได้ว่าการที่พ่อแม่สปอยล์ลูก (Spoil) คือ การทำให้เด็ กเสี ยคน หรือตามใจลูกจน
เกินไปนั่นเอง คุณพ่อคุณแม่อาจมองว่าเป็นเรื่องเล็กน้อย แต่จะส่งผล ร้ า ย ต่อเด็ กได้ใน
อนาคต วันนี้เราขอพาส่องว่ามีพฤติก ร ร มแบบไหนบ้างที่พ่อแม่รังแกฉัน ทำ ร้ า ยลูกแบบไม่รู้ตัว
1.ตามใจลูกมากเกินไป
ตามใจในที่นี้ก็คือ การปล่อยให้ลูกอย ากทำอะไรก็ทำ
โดยไม่คำนึงถึงความถูกต้อง ทั้งๆที่รู้ว่าหากปล่อยลูก
ให้ทำแบบนี้เป็นสิ่งที่ไม่ดี ก็ยังตามใจลูกให้ทำและไม่
สอนลูกในสิ่งที่ควรหรือไม่ควรทำ โดยคิดว่าเมื่อโตขึ้น
ลูกจะเรียนรู้ถูกผิดได้เอง ซึ่งความคิดในการเลี้ยงลูกด้วย
วิธีนี้เป็นสิ่งที่จะทำให้ลูกติดนิสัยไปจนโตได้ เพราะเด็ ก
ยังไม่รู้จักการแยกแยะด้วยตนเอง ดังนั้นพ่อแม่จึงไม่
ควรปล่อยลูกให้หรือตามใจลูกจนเกินพอดี และควร
จะเป็นฝ่ายที่สอนลูกก่อนจะสายเกินไป
2.ให้ท้ายลูก ให้อภัยลูกแบบผิด ๆ
คุณพ่อคุณแม่ควรเลิกคำพูดติดปากว่า… เขายังเด็ ก
อย่ าถือสาเด็กเลย เพื่อปกป้องเวลาลูกเวลาทำผิด
โดยไม่สนใจเหตุผล ควรสอนให้ลูกทราบถึงเหตุผล
และยอมรับความจริง หากทำผิดต้องขอโท ษ และ
ไม่ทำผิดซ้ำอีก เพราะยิ่งถ้าสอนลูกตั้งแต่ยังเล็กจะ
ง่ายกว่าสอนตอนเด็ กโตแล้ว นอกจากนี้คุณพ่อคุณ
แม่ควรพูดและปฏิบัติกับลูกในมาตรการที่ตรงกัน
เพื่อไม่ให้เด็ กเกิดความสับสน
3.เอาใจเกินพอดี
เอาใจเกินพอดี ตอบสนองลูกด้วยการให้มากเกินไป
ทั้งวัตถุและสิ่งของ เพราะหวังจะให้ลูกมีความสุข แต่
กลายเป็นว่าสิ่งที่พ่อแม่นั้นกลับส่งเสริมให้ลูกไม่รู้จัก
พอ ไม่รู้จักความย ากลำบากและการอดทนรอคอย
ไม่ยอมรับกับความผิดหวัง ไม่เห็นคุณค่าของสิ่งที่
ได้มา กลายเป็นเด็ กเอาแต่ใจตัวเอง และสุดท้าย
ลูกก็จะไม่มองเห็นคุณค่าของคนอื่นด้วย
4.เข้มงวดกับลูกมากไป
หากคุณเลี้ยงลูกแบบเข้มงวดมากเกินไป ก็อาจจะ
ทำให้ลูกกลายเป็นเด็ ก ขี้ กลั ว ไม่กล้าตัดสินใจอะ
ไรเอง ไม่มีความมั่นใจในตัวเอง เพราะอะไรที่มันมาก
เกินไป ผลลัพธ์ที่ได้มักจะไม่ดีเสมอ ดังนั้นถ้าไม่อย าก
ให้ลูกกลายเป็นเด็ กมีปัญหา ลองปล่อยให้ลูกได้คิด
ในการตัดสินใจและได้ทำอะไรด้วยตัวเองดูบ้าง
5.แสดงพฤติกรรม แ ย่ ๆ ให้ลูกเห็น
เด็ กเล็ก ๆ มักจะมีพฤติกร รมการลอกเลียนแบบ
คนใกล้ตัว ดังนั้น ถ้าพ่อแม่ทำไม่ดีต่อหน้าลูกก็จะ
ทำให้ลูกเลียนแบบนิสัยไม่ดีของพ่อแม่ไปได้ ดังนั้น
ไม่ว่าจะเป็นคำพูดหรือการแสดงออก หากไม่อย าก
ให้ลูกทำไม่ดี ก็ไม่ควรทำให้ไม่ว่าจะอยู่ต่อหน้าหรือ
ลับหลังลูก
6.ลงโท ษลูกหนักเกินไป
เชื่อว่าพ่อแม่ทุกคนอย ากให้ลูกเติบโตมาเป็นคนที่ดี
ของสังคม เด็ก ๆ ควรได้รับการลงโท ษเมื่อทำผิดเป็น
เรื่องที่ถูกต้องแล้ว แต่วิธีการลงโทษก็ควรเหมาะสม
กับความผิดของลูกด้วย เพราะบางครั้งลูกอาจทำผิด
ด้วยความไม่รู้ จึงไม่จำเป็นต้องลงโท ษทุกครั้ง แต่
เริ่มต้นลูกด้วยการตักเตือน อธิบายให้ลูกเข้าใจถึง
ความผิด และถ้าหลังจากนั้นลูกยังดื้ อทำผิดซ้ำๆ อีก
ก็ควรหาวิธีลงโท ษลูกด้วยความเหมาะสมกับวัยหรือ
ความผิดโดยหลีกเลี่ยงการใช้ความรุ น แ ร ง
:: อาการของเด็ กเมื่อถูกสปอยล์มากเกินไป
– อารมณ์ร้อน เกรี้ย วกร าด
บ่อยครั้งลูกมักแสดงอาการฉุนเฉียว
กรีดร้อง โ มโ ห ร้ า ย อยู่บ่อยครั้ง
– ก ร ะ ทื บเท้า ปิดประตูเสียงดัง
ลูกมีอารมณ์ โ ม โ ห ร้ า ย อยู่บ่อยครั้ง มักระบาย
อารมณ์ผ่านทางการทำล า ยข้าวของต่าง ๆ
– ต้องมีข้อแลกเปลี่ยนเสมอ
เมื่อคุณพ่อคุณแม่ต้องการให้ลูกทำอะไร มักสร้าง
เงื่อนไขเพื่อเป็นแรงจูงใจให้ลูกปฏิบัติตาม แต่หาก
ทำบ่อยครั้งอาจไม่เป็นผลดีต่อเด็ กได้ เพราะต้องสอน
ให้ลูกรู้จักหน้าที่ มีระเบียบวินัยและสิ่งที่ต้องทำ
– หวงของ
คุณควรสอนให้เขารู้จัก แ บ่ ง ปั น สิ่งต่าง ๆ จะช่วย
พัฒนาทักษะ ทางด้านอารมณ์และจิตใจ
**คำแนะนำที่ช่วยให้เลี้ยงดูเด็ กแบบไม่สปอยล์ลูก
กำหนดขอบเขตที่เหมาะสมกับวัยของลูกเพื่อให้เด็ก ๆ ใช้ชีวิตได้อย่างเต็มที่
โดยคุณพ่อคุณแม่สามารถเริ่มได้ตั้งแต่ในช่วงวัยเตาะแตะ
– กำหนดขอบเขตด้านความปลอดภัย ภายนอก
ตัวอย่ างเช่น “ อย่ าแตะต้องเตาร้อน ” และ “ อย่ าวิ่งเข้าไปในถนน ”
ถ่ายทอดสิ่งที่เป็นที่ควรทำและไม่ควรทำ พูดคุยถึงเหตุผล บอกถึงปัญหา
ที่จะตามมาหากทำสิ่งนั้น และเสริมสร้างพฤติกร ร มทางสังคมเชิงบวกใน
ลักษณะเดียวกัน สั่งสอนลูกถึงสิ่งที่ควรปฏิบัติ เช่น กล่าวขอโทษและขอบคุณ
หรือเล่นอย่ างอ่อนโยนกับเพื่อน ควรหมั่นเสริมสร้างพฤติกร รมเชิงบวกให้ลูก
มากกว่าพฤติกรรมเชิงลบ
– พูดคุยกับลูกอย่างเปิดเผยและมีเหตุมีผล
เกี่ยวกับพฤติกรร มเมื่อพวกเขาโตขึ้น เด็ กในวัยเรียนและวัยรุ่นสามารถ
เข้าใจคำพูดได้ดีกว่าเด็ กเล็ก ดังนั้น ให้พย าย ามคิดพูดคุยปัญหาร่วมกัน
เช่นเมื่อลูกทำผิด ให้คุณพ่อคุณแม่ถามลูกว่า “ ทำไมลูกถึงทำเช่นนี้ล่ะ ”
เด็ก อาจไม่สามารถบอกคุณได้ แต่ถ้าพูดว่า “ พ่อ/แม่สงสัยว่าทำไมสิ่งนี้
ถึงเกิดขึ้นอีก ” คำถามปลายเปิดอาจทำให้ลูกรู้สึกสะดวกใจ และเล่าให้ฟัง
อย่ างไม่เกร็ งได้ คำตอบของลูกในบางครั้งอาจทำให้แปลกใจก็เป็นได้
– อยู่ในความสงบ ระงับสติอารมณ์
เมื่ออารมณ์เสี ย แม้แต่ผู้ใหญ่เอง ก็อาจแสดงพฤติก รรมที่ไม่ดีออกมา
จะทำให้คุณพ่อคุณแม่รู้สึก แ ย่และควบคุมตัวเองไม่ได้ และการแสดง
พฤติกร รมไม่ดีเหล่านี้ ไม่ได้สอนให้เด็ กมีพฤติกร รมดีขึ้น แถมอาจทำ
ให้เกิดพฤติกรรมเลียนแบบอีกด้วย
– คงเส้นคงวา เป็นตัวอย่ างที่ดีให้ลูกอย่ างสม่ำเสมอ
– มีกฎระเบียบร่วมกันที่ดี
เพื่อให้อยู่ร่วมกันอย่างสงบสุขครอบครัว คือจุดเริ่มต้นของสังคม จึงควร
มีกฎที่อยู่ในข้อตกลงร่วมกัน เพื่อให้ลูกปฏิบัติตามและแจ้งให้ทราบว่าถ้า
ลูกไม่ปฏิบัติตามจะมีผลตามมาสำหรับพฤติกร รมบางอย่าง เช่น ถ้าลูกเล่น
ของเล่นแล้วไม่เก็บ แม่จะเก็บของนี้แล้วไม่ให้เล่นอีกนะ หรือวางของเกะกะ
อาจทำให้เกิด อุ บั ติ เ ห ตุ ได้ เป็นต้น
